TKKP 25. GENEL KURULU SONUÇ BİLDİRİSİ

07.01.2019

Türkiye Kent Konseyleri Platformu (TKKP) 25. kez Bursa Nilüfer Kent Konseyi ev sahipliğinde, 5-6 Ocak günlerinde toplandı. Platformun iç çalışmaları yanında ülkedeki ekonomik durum ve kentlerde kooperatif gibi değişik örgütlenmeler alternatif çözümler olabilir mi konuları tartışıldı.

Edirne Kent Konseyi’ni Ziya Gökerküçük ve Nihat Çolak’ın temsil ettiği Platform toplantısına yüze yakın kent konseyi katıldı. Toplantı sonunda kabul edilen Sonuç Bildirgesi aşağıdadır.

Yaşanan ekonomik kriz dış kaynaklı olmayıp, hükümetin uyguladığı yanlış politikalar sonucunda ortaya çıkmış “ev yapımı” bir krizdir. 2001 krizinin ardından uygulanan tasarruf politikaları ekonominin tansiyonunu düşürmüş ve Türkiye’nin borç verilebilir ülke statüsüne gelmesini sağlamıştır. Bu gelişmeler mevcut iktidara altın tepside sunulmuş, hem kamuya hem de özel sektöre dış borcun kapısını sonuna kadar açmıştır. On yedi yıl boyunca alından dış borç ve dünyadaki likidite bolluğu Türkiye ekonomisinde geçici bir büyüme sağlamıştır.

Dış borcun ihracata yönelik yatırımlarda kullanılması, Çin örneğinde olduğu gibi büyük bir avantaja dönüşebilirdi. Ancak iktidar, dış borcu üretken yatırımlarda kullanmak yerine, tamamen iç piyasada tüketime yönelik olarak kullanarak ülke ekonomisinin rotasını kalıcı büyümeye değil ekonomik çöküşe doğru çevirmiştir.

Dış borç ve sıcak para odaklı ekonomik büyümenin kalıcı olmadığı görülmüş ancak bu durum ekonomik çöküşe yol açmıştır. Hükümetin ekonomideki yanlış tercihleri, ülkemizi dış borcun yeniden dış borç ile kapatılması gibi son derece tehlikeli bir çıkmaza sürüklemektedir. Bunun sonucunda yeniden uluslararası finans kaynaklarının ekonomik dayatmalarına kapı aralayacaktır. Bu yaptırımlar çerçevesinde muhtemeldir ki, merkezi hükümet gibi yerel yönetimlerin de gelirlerini arttırıp harcamalarını kısmaları gerekecektir. Yerel yönetimler açısından da bu süreç, kamu hizmetlerinde fiyat artışı, vergilerin arttırılması ve personel giderlerinde tasarrufa gidilmesi anlamına gelmektedir.

Dünyada genellikle ekonomik darboğaz dönemlerinde dayanışmacı ekonomi modeli olan kooperatifler çözüm olarak görülmüştür. Örneğin BM, 2012 yılını kooperatifçilik yılı ilan etmiştir. ABD’de son on yılda işçi kooperatifleri on kat artmıştır. Özellikle zor zamanlarda hatırlanan kooperatifçilik, içinde bulunduğumuz kriz döneminde de yol gösterici bir çözümdür. Dünyada başarılı örnekleri mevcuttur.

Piyasa ekonomisini dünyaya dayatan ABD ve İngiltere’de dahi piyasa modelinin her yönüyle uygulanması sonucunda refah ve gelir dağılımında ciddi sorunlar yaşandığı görülmüştür. Neo-liberal politikalar, her iki ülke başta olmak üzere uygulandığı her yerde, toplam nüfusun büyük bir kısmını ayrıcalıklı azınlığın insafına terk etmiştir. Örneğin ABD’nin toplam gayri safi milli hasılasının %90’ını nüfusun %1’lik ayrıcalıklı kesimi yönetmektedir. Öte yandan piyasa ekonomisi, karlı görülmediği için sosyal hizmetlerde başarısız olunmuştur. Dolayısıyla refahın adil paylaşımı ve sosyal adaletin sağlanmasındaki başarısızlıklar, halkın ekonomiye nasıl dâhil edilebileceği noktasında insanları arayışa itmiştir.

Gelir dağılımı adaletsizliğinin ve işsizliğin önüne geçerek ekonomik istikrarsızlığı gidermenin en etkili yolu, üretilen zenginliği tabana yayacak, istihdamı sağlayacak kooperatiflerin desteklenmesinden geçmektedir. Dünyada ve ülkemizde kooperatifçiliğin son derece başarılı örnekleri mevcut olup, sayıları da gün geçtikçe artmaktadır.

Ekonomide yaşanan son gelişmeler ve çıkış yolları konusunda Kent Konseylerinin yapabilecekleri konusunda aşağıdaki çözüm önerilerinin ulusal gündeme taşınmasında yarar görülmüştür.

1-Ekonomik büyümenin dış borç ve sıcak para ile değil, öz kaynaklarla sağlanmalıdır.

2-Dayanışmacı ekonomi modeline yeniden geri dönülmeli, kooperatifler, birlikler teşvik edilmelidir.

3-Üretim ve ihracata yönelik yatırımlar ekonomik büyümenin merkezine alınmalıdır.

4-Özelleştirilen, ticarileştirilen yerel yönetim hizmetlerinin kamusal hizmet olarak yerel yönetimler tarafından karşılanmasını kent konseyleri talep etmelidir.

5-Kooperatifçiliğin krize alternatif bir çözüm önerisi olarak yerel yönetimlerin ve kamuoyunun gündemine taşınmasında görev alması gerektiğini belirtir ve bu bağlamda kooperatifçilik konusunda yönlendirme için kamu kurum kuruluşları, sivil toplum kuruluşları ve Kent Konseylerinin ilgili çalışma gurupları ile birlikte bilgilendirme, bilinçlendirme yaparak kooperatifçiliğin doğru örnekleri sunulmasının önemi vurgulanmıştır.

6-Yerel Yönetimlerde katılımcı demokrasinin en ileri örneklerini uygulamaya çalışan belediyelerde olduğu gibi mahalle halkından demokratik yollarla seçilen mahalle komiteleri veya meclislerinin kurulması, yerel yönetime etkin katılımının sağlanması konusunda kent konseyleri etkin görev ve sorumluluk almalıdır.

Bu tespit ve öneriler doğrultusunda Edirne Kent Konseyi de üzerine düşen görevleri yapmaya devam edecektir.