EKK; SOYKIRIM İNSANLIK SUÇUDUR!

03.08.2023

Bugün Nazi Almanyası döneminde 2-3 Ağustos 1944 tarihinde üç bine yakın Romanın sistematik olarak katledilmesinin 79. yıldönümü. Diğer bir deyişle işlenen insanlık suçunun 79. yılı. Bugün pek konuşulmasa da Avrupa coğrafyasında varlık gösteren tarihsel adıyla Çingeneler her dönemde toplumsal ayrıştırma, şiddet, zulüm farklı tarihlerde ölüm cezalarına, soykırıma maruz kalmışlardır. Günümüzde de halen Avrupa’nın çoğu ülkesinde toplumsal ayrımcılığın izlerini görmekteyiz. İnsan hakları bağlamında Romanlara (Çingene) uygulanan ayrımcılıklardan en bilineni 1933 yılında Almanya’da polisin Nazi öncesi yasaları “Çingene” yaşam tarzını izleyenlere karşı daha sert bir şekilde uygulamaya başlamasıdır. Naziler, bazı toplulukları ırksal açıdan “istenmeyen” olarak değerlendirdi ve Romanlara karşı sistematik zulüm önlemleri yürürlüğe soktu. Almanya’nın her yerinde hem yerel halk hem de yerel polis müfrezeleri, Romanları zorla belediye kamplarına göndermeye başladı. Bu kamplar, daha sonra Romanlar için zorunlu çalışma kampları hâline geldi.

1935 ile 1938 yılları arasında Naziler tarafından başka şehirlerde kurulan Çingene Kampları soykırıma giden yolun ilk aşamasıydı. Örneğin, Marzahn’daki erkekler 1938 yılında Sachsenhausen’a gönderildi ve aileleri de 1943 yılında Auschwitz’e sürüldü. Naziler, Romanların yabancı kanı taşıdığına karar verdikten sonra, ırksal temizlik yollarına başvurdu. Bu ırksal temizliğin en şiddetlisi de 1939 ile 1945 yılları arasında yaşanmıştır. Romanlar bu dönemde tutuklama, sürgün ve zorunlu çalıştırmaya maruz bırakıldı. Ölüm kamplarına gönderildi. Einsatzgruppen (Mobilize Katliam Birlikleri) de Almanya tarafından işgal edilmiş doğu topraklarında on binlerce Romanı öldürdü. Kamplarda esir tutulanlar gaz odalarında öldürüldüler. Nazi yönetimi işgal ettiği topraklarda bulunan Çingenelerin de toplu olarak infaz edilmesini sağladı. Romanların kaderi de Yahudilerinkine çok benziyordu. Holokost sırasında öldürülen Roman sayısı halen tam olarak belirlenememiştir.

2. Dünya Savaşından önce Avrupa’da yaşayan bir milyon Romandan 200.000 ila 500.000’inin hayatlarını kaybettiği tahmin edilmektedir. Avrupa coğrafyasının esasen savaşlar ve katliamlarla geçen uzun bir dönemi vardır. Bunun başka bir örneğini de yakın tarihte Avrupanın ortasında yaşanan Bosna katliamında görmekteyiz. Diyoruz ki; yeryüzünde hiçbir etnik kimlik, dininden, dilinden, yaşam kültüründen dolayı insanlık suçuna maruz kalmasın. Günün anısı olarak başta Romanlar (Çingene) olmak üzere soykırımlarda yaşamlarını kaybeden insanlarımızı rahmetle anıyoruz.