EKK MAHALLE MECLİSLERİ TOPLANTISI

Mahalle Meclislerine ilk adım toplantısında açış konuşmasıdır.

06.10.2019

Edirne Kent Konseyi olarak en önemli amaçlarımızdan birisi Mahalle Meclislerini oluşturmak ve kentlilerin kent yönetimine katkı sunar hale gelmesini sağlamaktır. Bu güne kadar değişik zamanlarda bunu denemiş olmamıza rağmen başarılı olamadık. Bu oluşumlar taleple bağlantılıdır. Yürütme Kurulu olarak her mahalledeki tanıdıklarımız ile meclisleri oluşturabilirdik. Ancak bu sahici olmazdı. Bu nedenle zamana bıraktık. Son yerel seçimde gördük ki Mahalle Meclisleri artık ülke gündeminde ve tüm siyasi partiler bunu vaat ediyor. Hatta iktidardaki parti seçim öncesinde bununla ilgili 11 maddelik bir yönetim modeli hazırlayacağını bile söyledi.

Sonuçta toplumun siyasal kesimleri bunu istiyor haldeler. Bizden önce yerel talepler doğrultusunda bunu başaran kentlerimiz oldu. Zaten ülkemizde bunun yaşanmış örnekleri 1980 öncesinden beri vardı. Yerel talep ile gelişen bir Fatsa deneyimi 1980 öncesinin en önemli denemesidir. O günün toplumsal taleplerine de denk gelip iktidarı korkuttuğundan maalesef acilen gereği yapılmıştı. Bu gün dünyada ve ülkemizde tek kişilik iktidarlar dayatılırken Fatsa örneğini yok edenlerin bile meclisleşmeyi önermesi bir ironi kadar zorunluluktur.

Çünkü bu zorunluluk son 40 yıllık süreçte kentler yaşanabilir bir alan olmaktan çıkarılmış bir kâr birikimi haline getirilmiştir. Liberal politikalar sonucunda kamusal olması gereken eğitim ve sağlık hizmetleri yanında kentteki hizmetler de yaşayanların kontrolünden alınmış ve bireysel zenginlik ile siyasal ve finansal elitlerin emrine verilmiştir.

Bizlerin Mahalle Meclisi anlayışı ile iktidarların anlayışı elbette farklıdır. İktidarlar kendi kontrollerinde Meclisler yaratmak isterken katılımcı demokrasiyi kalabalıkların katılması olarak algılarlar. Oysa katılım; farklılıkların kentlilik bilinci ile mahallesine, kentine sahip çıkmasıdır. Bu nedenle dünyada ve ülkemizdeki tekçiliğin karşıtı çoğulculuktur diyerek yerelden başlayarak çoğulculuğu hayata geçirmek gerekir.

Şehir; ne yönetenlerin ne de şehir plancılarınındır, şehir orada yaşayanlarındır, der bilim insanları. Bu nedenle de toplantımızın başlığı; “Kentin Sahibi olmak için; Mahalle Meclisleri” olmuştur.

Şehir hepimizin. Şehri yüceltecek olan da, çözümsüz sorunlara mahkûm edecek olan da bizleriz. Bu yüzden en azından yerel sorunlarda eleştiri düzlemini ideolojilerden yana değil de sağduyudan yana kurgulamamız, içinde yaşadığımız kentsel hayata çok daha yarar sağlayacaktır. Bunun dışında oluşturulmuş tüm söylemler şehre ve şehirde yaşayan vatandaşlara zarar vermekten öteye gidemeyecektir.

Edirne’miz için yeni bir başlangıç olacaktır Mahalle Meclisleri. Ne yapacak Mahalle Meclisleri; Mahalleliler ve mahalleler arası dayanışmayı sağlayacak. Mahallelerin sorunlarını tespit ve tasnif ederek temsilcileri aracılığı ile Kent Konseyi’ne sunacak ki oradan da yerel yönetime aktarılacak. Kent Kalkınma Eylem Planlarına mahallelerde tespit edilen görüş ve önerileriyle katkı koyacak.  Elbette tüm bu çalışmalar muhtarlarımızın ve dolayısıyla da belediyemizin işlerini kolaylaştıracaktır.

Mahalle Meclisleri; sorunların tartışılarak çözümlerin üretildiği, öncelikli gündem maddelerinin belirlendiği, yurttaşların yabancılık hissetmeden katılabildiği bir forum olacaktır.

Yaşadıkları kentte yeterince temsil edilemeyen topluluk ve kişilerin temsil edilmesini, onları güçlendirici ve koruyucu bir yapının oluşmasını sağlayarak, mahalleye verilmesi gereken belirli yerel hizmetlerin, yerel gönüllü programlar ve benzeri yöntemlerle yerine getirilmesini sağlayacaktır.

Meclisler ile daha neler yapılabileceğini örneklerden dinleyeceğiz. Çünkü onlar yerellerinde Mahalle Meclislerini kuran ve işleten kentlerimizden en iyi örnekleridir.

Bursa Nilüfer Kent Konseyi kuruluşundan beri izlediğimiz bir ekip ve başarılı çalışmalara imza attı. Geçmişte görev alanlarla da birlikte olduk bu gün de birlikteyiz. Birlikte kurucusu olduğumuz Türkiye Kent Konseyleri Platformu’nda birbirimizden yararlanıyoruz. Nilüfer Kent Konseyi başkanlığını yürüten Neslihan Binbaş Hanım bizlere Nilüfer’i anlatacak.

Eskişehir Odunpazarı Kent Konseyi de yerelde Mahalle Meclislerini örgütleyen bir ekip. Geçmişte Kent Konseyi başkanlığı yapan arkadaşımız daha sonra vekil ve devamında Belediye başkanı seçilmesi de Kent Konseyi deneyimlerinin kent yönetiminde ne kadar önemli olduğunun kanıtıdır aslında. Bugünkü konuğumuz olan İsmail Kumru Odunpazarı Kent Konseyi Başkanı ve aynı zamanda Türkiye Kent Konseyleri Platformu’nun da sekretaryasını yapan arkadaşımız.

Ben bir şeyler söylemeye çalıştım deminden beri. Yıllardır da bayağı bilgi sahibi olduğumu sanıyorum. Ama şu an burada ‘Mahalle Meclislerini yeni duyan birisi’ olarak başlıyorum dinlemeye. Çünkü bilgi yetseydi dünya cennet olurdu. Bilgi harekete geçmedikçe kitaplıkta duran ansiklopediye benzer. Bu gün bilgilerini harekete geçirmeyi başarmış iki yerel örneği dinleyeceğiz. Buradan alacağımız örneklerden sonra beynimizde atıl duran, yer işgal eden bilgilerimizi ekleyerek Edirne’mize özel bir Mahalle Meclisleri örgütlemesi yaratmak amacımızdır.

Bu amaca ulaşmada kentimizin örgütleri, muhtarlar başta olmak üzere mahalle idarecileri ve yerel yönetimlerimiz olan Belediye ve Belediye Meclisi en önemli bileşenlerimizdir.

Bu amaca katkı sunmak isteye tüm kentlilerimizle önümüzdeki süreçte bir şekilde buluşarak kentimizde Mahalle Meclislerini hayata geçirmek istiyoruz.

EKK adına

Ziya GÖKERKÜÇÜK

**********************************

Mahalle meclislerine ilk adım

Edirne Kent Konseyi, ‘Kentin Sahibi Olmak için Mahalle Meclisleri’ panelini gerçekleştirdi. Edirne Tarihi Elektrik Fabrikası ve Kültür Merkezi’nde düzenlenen panele; Edirne Belediye Başkan Yardımcısı Dr. Ertuğrul Tanrıkulu, Edirne Kent Konseyi Başkanı Ziya Gökerküçük, Edirne Kent Konseyi Yürütme Kurulu Üyeleri, Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Edirne İl Başkanı Fevzi Pekcanlı, Özgürlük ve Dayanışma Partisi (ÖDP) İl Başkanı Necmettin Musaoğulları, sivil toplum örgütlerinin temsilcileri ve vatandaşlar katıldılar.

Bursa Nilüfer Kent Konseyi Başkanı Neslihan Binbaş ile Eskişehir Odunpazarı Kent Konseyi Başkanı İsmail Kumru konuşmacı olarak katıldığı panel, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk, silah arkadaşları ve tüm şehitler anısına bir dakikalık saygı duruşu ve İstiklal Marşı’nın okunması ile başladı. Panelin açılış konuşmasını gerçekleştiren Edirne Kent Konseyi Başkanı Ziya Gökerküçük, kent konseylerinin, çağdaş yönetim anlayışının en önemli ayağı olduğunu belirtirken; “Bugüne kadar Edirne’de mahalle meclislerinin kurulmasını istedik. Fakat bir türlü olmadı. Olmamasının sebebi ne biziz, ne de kentlimizdir. Bu tamamen talep meselesidir. Şu anda böyle bir talep var. Bütün siyasi partilerimiz de artık yönetimin yerelden başlaması gerektiğini talep ettiler. Dolayısıyla biz de bundan cesaret alarak yıllardır yapamadığımızı yaparak bir adım atmaya kadar verdik. Bu panel, birinci adımımızdır. Hiçbirimiz, bir şey bilmiyoruz mantığıyla burada oturduk. Hepimizin bilgisi var ama önemli olan bunu hayata geçirmektir. Türkiye’de mahalle meclislerini kurmayı başaran 2 tane belediyemiz var; Nilüfer Belediyesi ve Odunpazarı Belediyesi. Etkinliğimize onları davet ettik. Onların açacağı yoldan biz kendi fikirlerimizi ve yerel özelliklerimizi olacağız, ikinci adım olarak buraya katılanlarla, delegelerimizle, muhtarlarımızla, belediyemizle oturup ikinci adımı atacağız. Orada ne yapacağımıza karar vereceğiz. Şu anda biz bir adım atıp mahalle meclislerine kapı açıyoruz” ifadelerine yer verdi.

Mahalle meclislerinin, yerel yönetimlere çok büyük katkısı olduğunu söyleyen Gökerküçük; “Bütün siyasi partiler yerel katılım, katılımcı demokrasi istiyor. Çünkü kendi işlerinin de kolaylaşmasını istiyor. Edirne Kent Konseyi olarak Nilüfer ve Odunpazarı Kent Konseyleri ile Türkiye Kent Konseyleri Platformu’nda yıllardır tanışıyoruz. Her toplantıda mahalle meclislerini anlatıyorlar. Belediye Başkanları da işlerinin azaldığını anlatıyor. Çünkü mahalle meclisleri bu işleri başarıyor. Mahalle kendi içinde örgütlüyor, ne yapacağına karar veriyor, mahallenin sorunlarını tespit ediyor ve ortaklaştıkları mahalle sorumlusu veya heyeti, belediyeye gerekli bilgileri veriyorlar. Belediye de daha rahat çalışıyor. Hem bürokratik olarak azalma oluyor, hem de sürekli belediyeye gidip gelen olmuyor. Böylece bireysel çıkarlar öne çıkmıyor. Bizim için önemli olan mahallenin çıkarlarıdır. Bireysel çıkarlarda, belediye bireysel çıkar olduğu için reddedebilir ama mahallenin çıkarı olunca birinci sıraya koymak zorundadır. Yönetim de böyle bir şeydir, olması gereken budur. Dileriz bunu Edirne’de başaracağız” dedi.

“Kentlinin yapması önemli”

Gökerküçük, panelin ardından gönüllülerden koordinasyon kurulu kurmak istediklerini açıklarken; “Çünkü bu işi yürütmedeki 7 – 8 kişinin yapması önemli değil, kentlinin kendi yapması önemlidir. Girerken imzada dikkat ederseniz katılımcılardan hangi mahallede oturdukları bilgisini de alıyoruz. Dolayısıyla koordinasyon kurulu kurmaya başladığımızda o mahalleye gideceğiz, oradaki arkadaşları toplayacağız ve bu bir deneme olacak. Bu şekilde 2 – 3 yıl içerisinde tüm mahalleleri örgütlemeyi hedefliyoruz, umarım başarırız” sözlerine yer verdi.

“Toplumsal argümanlar ihtiyaçtan doğar”

Gökerküçük’ün konuşmasının ardından törende bir konuşma da Edirne Belediye Başkan Yardımcısı Dr. Ertuğrul Tanrıkulu yaptı. Tanrıkulu, konuşmasında Edirne’de mahalle meclislerinin temelinin 2003 yılında kent meclisinin kurulmasıyla atıldığını hatırlatırken; “Biz mahalle meclislerini daha kent konseyinin yönetmeliği çıkmadan önce 2003’te kent meclisi diye bir oluşum kurmuştuk ve Salı toplantıları yapıyorduk. O dönemden de, kent meclisi kuruluşunda da yine buradaki dostlarla beraberdim. Bu bağlamda biz o dönemden zaten kent konseyi içerisinde mahalle meclislerini çok önemsemiştik. O dönemde de çok çalıştık. Ama bunun demek ki bir oluşma süreci gerekiyordu. Demek ki ihtiyaç var. Bazen toplumsal argümanlar ihtiyaçtan doğar. Halk ve yöneticiler bunu arzu etmeye, desteklemeye ve istemeye başlar. Aslında bu daha iyidir. Böylelikle de aslında olgunlaşma sürecini 13 – 15 senede yaşamış olduk. Daha önce kent meclisi vardı ve yönetmeliği çıkınca kent konseyine evrildik” dedi.

“Her yerelin kendine özgü durumu var”

Tanrıkulu, Edirne Belediyesi’nin sosyal bir belediyecilik yapmaya çalıştığını söylerken; “Bunu da her zaman gündeme getiriyoruz. Belediye Başkanımız Recep Gürkan da yönetişimin çok önemli olduğunu söylüyor ve halkla beraber yönetmek noktasında gündeme getiriyoruz. O nedenle şu an Odunpazarı Kent Konseyi de, Nilüfer Kent Konseyi de çok önemli deneyimlerini anlatacak. Çünkü onlar bir yol almışlar ama her yerelin de kendine özel durumları var. Bazı konularda özellikle toplumsal ve sosyolojik açıdan şablon oluşturmak çok zordur. Biz şimdi onların deneyiminden yola çıkarak kendi yolumuzu bulacağız. Bunu çok önemsiyorum. Çünkü neredeyse 30 yıldır sivil toplum örgütlerinin içerisindeyim. 10 yıldır da belediyede çalışan bir insan olarak çok önemsiyorum ve heyecanlandım. Demek ki Edirne’de de insanlar mahalle meclislerinin kurulmasını önemsiyorlar” ifadelerine yer verdi.

Mahalle meclislerini anlattılar

Tanrıkulu’nun konuşmasının ardından panelde Bursa Nilüfer Kent Konseyi Başkanı Neslihan Binbaş ile Eskişehir Odunpazarı Kent Konseyi Başkanı İsmail Kumru, mahalle meclislerinin ilkeleri, oluşumu ve işleyişi hakkında sunumlarını gerçekleştirdiler.

Uğur Akagündüz (Edirnegündem gazetesinden)